In de vitrinekast: middeleeuws cliché

In de gang tussen Café en Concertzaal vind je drie vitrinekasten. Elke Gangmaker vult zijn kast in de loop van dit en volgend seizoen aan met voorwerpen, documenten, filmpjes die hem of haar bezighouden of zijn of haar onderzoek illustreren.

"Dit is de oudste afbeelding van een middeleeuwse kuisheidsgordel. Die komt uit het 15de-eeuwse boek Bellifortis, een boek vol kolder en verzonnen oorlogstuig zoals een strijdwagen die door scheten wordt aangedreven. Want ook in de middeleeuwen was het idee van een kuisheidsgordel al lachwekkend en vinden we die enkel terug in humoristische teksten. We hebben geen enkel bewijs dat ze ooit echt gebruikt werden. De exemplaren die lang in musea getoond werden, zijn 19de-eeuwse replica’s die binnen de victoriaanse tijdsgeest pasten."

Waar grappen wij vanzelfsprekend over en wat wordt voor waar aangenomen door toekomstige generaties?

"De kuisheidsgordel blijft een populair clichébeeld dat de middeleeuwen als donker en barbaars voorstelt, en middeleeuwse vrouwen als monddood en weerloos. Een vrouwbeeld dat perfect past binnen het idee dat geschiedenis een opwaartse lijn van vooruitgang is. Een vrouwbeeld met als impliciete ondertoon dat hedendaagse vrouwen weinig reden tot klagen hebben in vergelijking met hun middeleeuwse voortgangers."

"Wie kritisch naar genderverhoudingen in het verleden kijkt, ziet een veel complexere situatie en dat kan ons ook vandaag een spiegel voorhouden. Waar grappen wij vanzelfsprekend over en wat wordt voor waar aangenomen door toekomstige generaties?"