Over minimal music

Maarten Vergauwen & Emmy Wils

Met minimal in de mix neemt Koi Collective je mee doorheen een divers programma waarbij er een afwisseling ontstaat tussen minimal en composities van het lichtere genre. Componisten zoals Glass, Reich, Fafchamps, Yoshimatsu en vele andere passeren de revue! Ritme, herhaling en improvisatie zijn drie kenmerken die diepte geven aan het programma en de uitvoerders een uitdaging geven. Daarbovenop waagt Koi Collective zich aan het uitvoeren van een compositie zonder instrument en hoe dat zal gaan, zal je zien tijdens Minimal in de mix!

Shaping the curve - Michael Nyman

'Shaping the curve' werd in 1990 geschreven als oefenstuk voor het concerto ‘Where the Bee Dances’ en is gebaseerd op een reeks van vier akkoorden. De titel verwijst naar een regel uit het gedicht "The Marriage of Heaven and Hell" van William Blake. Het concerto staat bekend om zijn levendige en ritmische karakter, typisch voor Nymans minimalistische stijl. Het stuk werd oorspronkelijk geschreven voor saxofonist John Harle, die het in première bracht met de London Sinfonietta. 'Where the Bee Dances' of 'Shaping the curve' is een van de opmerkelijke werken van Nyman, die laat zien dat hij in staat is om klassieke en hedendaagse elementen in zijn composities te combineren.

Fuzzy Bird Sonata - Takashi Yoshimatsu

De 'Fuzzy Bird Sonata' maakt deel uit van Yoshimatsu's 'Bird Cycle' en werd gecomponeerd in 1991. Bestaande uit drie afzonderlijke delen, bevat de sonate talrijke uitgebreide technieken van de saxofoon zoals slap tongue, het altissimo register (zeer hoge noten), etc. Het eerste deel getiteld ‘Run Bird', is technisch het meest complexe en ritmische deel van het stuk. Verschillende elementen zoals de maat die constant verandert, technische passages in het altissimo register, grote sprongen in tessituur en vele andere dingen maken dit deel een uitdaging om te spelen en zeer leuk om naar te luisteren. Het tweede deel met de titel ‘Sing Bird’ is een langzaam adagio. De piano is in wezen een drone en creëert een canvas voor de saxofoon om op te spelen. Het derde deel getiteld ‘Fly Bird', is de meest vrije beweging van het stuk. Het deel gebruikt zeer vergelijkbare ideeën die zorgen voor een opwindende en stuwende kracht die leidt tot de climax, een half geïmproviseerde cadens van de saxofoon die ideeën creëert terwijl de piano nog steeds een landschap van geluid speelt. De Fuzzy Bird Sonata is fantastische muziek en drijft de saxofoon en piano tot het uiterste!

Façades – Glass

'Façades' maakt specifiek deel uit van 'Glassworks', dat in 1982 werd uitgebracht. 'Glassworks' is een mijlpaal in de carrière van Philip Glass, met een reeks korte, onderling verbonden stukken die zijn kenmerkende repetitieve en hypnotiserende muzikale stijl laten horen. 'Façades' valt op door het gebruik van houtblazers, met name altsaxofoons en fluiten, die een betoverende textuur creëren. Koi Collective brengt een versie voor sopraan sax en piano gearrangeerd door Marilyn Shrude.

Clapping music - Steve Reich

Reich schreef 'Clapping Music' vanuit de wens om een muziekstuk te maken dat, behalve het menselijk lichaam, helemaal geen instrumenten nodig heeft. In eerste instantie dacht hij aan een fasestuk, dit betekent een hele geleidelijke verschuiving tussen ritmische cellen van twee spelers, maar dit bleek nogal ongepast, omdat het een moeilijkheid in het muzikale proces introduceert (faseren), die niet past bij zo'n eenvoudige manier om geluid te produceren. De oplossing was om één speler hetzelfde basispatroon te laten herhalen, terwijl de tweede speler na een aantal herhalingen abrupt van unisono naar één tel vooruit gaat, enzovoort. Dit gaat zo door totdat hij eindigt in unisono met de eerste speler. De tegentijden van beide partijen komen steeds verder uit elkaar te liggen, terwijl de plotselinge veranderingen de sensatie creëren van een reeks variaties van twee verschillende patronen waarvan de tegentijden samenvallen. In 'Clapping Music', dat Reich in 1972 componeerde, is het moeilijk om te horen dat de tweede speler in feite altijd hetzelfde patroon speelt als de eerste speler, hoewel hij op verschillende plaatsen begint.

Décalcomanie de Reich et Ligeti avec Piazolla en surimpression– Jean-Luc Fafchamps

'Décalcomanie' werd gecomponeerd in 2006 en maakt gebruik van schrijftechnieken die zijn ontleend aan het repetitieve minimalisme van Steve Reich en de processen van harmonische expansie, door chromatische verschuiving, die vaak uitgebuit werden door Ligeti. De titel, als eerbetoon aan deze componist van Hongaarse afkomst, is een zacht ironische verwijzing van één van zijn drie stukken: 'Selbstportrait mit Reich und Riley (und Chopin ist auch dabei)'.

De compositie begint met een langzame opbouw van een repetitieve figuur, beïnvloed door tijdelijke verstoringen, eerst ritmisch, dan harmonisch, melodisch of timbraal. De chromatische uitbreiding vindt zo geleidelijk plaats, leidend tot een eerste climax, die uitmondt in de cadens voor de saxofoon. Het slot zet expliciet de chromatische expansie voort op een onsamenhangend ritme geïnspireerd door de tango, vandaar Piazolla ook in de bijtitel. Een tweede destructieve climax dient als coda. Deze muziek wil een panieksituatie weergeven: een onmogelijke ontsnapping binnen een onverbiddelijk gesloten systeem, totdat de stukken er letterlijk afvliegen.

Veeleisend voor het instrument en voor de uitvoerder is 'Décalcomanie' een synthese van de verschillende technische benaderingen van de saxofoon sinds zijn ontstaan: volle sonoriteit met de verfijnde articulaties van klassieke muziek en het ritmische geweld, samenhangend met de rauwe, wilde of bizarre klanken van moderne, jazz of hedendaagse schriftuur.

Gate – Graham Fitkin

Graham Fitkin is een Britse componist, pianist en dirigent. Zijn composities behoren in grote lijnen tot de minimalistische en postminimalistische genres. Gate werd gecomponeerd in 2001. Tijdens Gate merk je een duidelijk zeer dynamisch en energetisch karakter. Zowel de pianist als saxofonist worden technisch op alle vlakken uitgedaagd. Gate begon met één ding - een triller in de piano. De afwisseling van twee aangrenzende noten leidt tot een eenvoudige en constante groepering van tellen. Doorheen het stuk hoort men zowel stille, rustige passages als grote climaxen. Het stuk eindigt dan ook met een groot energetisch einde. 

China Gates – John Adams

John Adams is een hedendaagse klassieke componist die bekend staat om zijn minimalistische stijl en bijdragen aan de moderne klassieke muziek. 'China Gates' is een pianowerk gecomponeerd door John Adams in 1977. Het is een van zijn vroege composities en weerspiegelt elementen van het minimalisme. Het stuk staat bekend om zijn meditatieve en atmosferische kwaliteiten. Het is de kleine metgezel van Adams’ 'Phrygian Gates'. Samen zouden ze zijn "opus one" kunnen zijn, omdat ze in '77-'78 verschenen als het eerste coherente statement in een nieuwe taal.

 

Minimal music in de mix

Koi Collective

zo 4 feb 11:00 - 12:10